Hoàng Minh Đạo Long Biên

Hoàng Minh Đạo, tên thật Đào Phúc Lộc, (1923 – 1969) là một sĩ quan tình báo của Việt Nam Dân chủ Cộng hòa thời chiến tranh Việt Nam. Ông phụ trách phòng Tình báo Quân ủy của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa từ lúc mới thành lập.[1]

EyeSight - Công Nghệ An Toàn Hỗ Trợ Người Lái Tiên Tiến

Tìm hiểu thêm về Công Nghệ Hỗ Trợ Người Lái sử dụng camera thu hình để

Công nghệ an toàn luôn bảo vệ cho gia đình bạn.

Dành cho đường đua Rally và tiếp tục được phát triển để trở thành huyền thoại.

Thuyết minh Hoàng Thành Thăng Long

Sau rất nhiều năm làm việc cùng các nhóm nhảy cũng như đi chấm giải trình diễn bài hay biên đạo, thì hôm nay tôi sẽ chia sẻ một số kinh nghiệm về việc làm sao để biên đạo một bài nhảy. Tất cả những gì tôi viết dưới đây nó chỉ là những bước cơ bản để tạo ra một bài nhảy hoàn chỉnh cho việc thi đấu hoặc biểu diễn. Tôi hy vọng đây sẽ là những kiến thức bổ ích giúp cho những ai muốn tìm hiểu về biên đạo.

MỘT BÀI VŨ ĐẠO BIÊN ĐẠO NHƯ THẾ NÀO ?

A. VŨ ĐẠO LÀ THỂ HIỆN ÂM NHẠC -> BIÊN ĐẠO KHÔNG THỂ TÁCH RỜI ÂM NHẠC – Một bài vũ đạo là một loạt các động tác được nhà biên đạo sắp xếp tạo thành một tác phẩm mà qua đó các vũ công sẽ thực hiện nó trên sàn nhảy để thi đấu hoặc biểu diễn – Xây dựng bài nhảy là cách thể hiện lại ý tưởng của âm nhạc, và âm nhạc thường được sáng tác có nhiều phần cho nên khi biên đạo cũng sẽ có nhiều đoạn nhảy. – Theo âm nhạc, các phần tương ứng với các đoạn nhảy, độ dài của các đoạn này có thể do biên đạo biên dựng, lựa chọn một đoạn gồm bao nhiều Bar nhạc ( 1bar = 4 nhịp).

B. VŨ ĐẠO LÀ NGHỆ THUẬT -> BIÊN ĐẠO KHÔNG THỂ TÁCH RỜI NGHỆ THUẬT – Nghệ thuật vũ đạo liên quan đến hình thái con người về mặt không gian, thời gian, hình dạng, năng lượng,… được đặt trong một bối cảnh có cảm xúc hoặc không. – Bài vũ đạo sử dụng ngôn ngữ chuyển động cơ thể để truyền đạt ý tưởng đến người xem -> Các tư thế và chuyển động thường phải có tính mỹ thuật và nghệ thuật cao.

Lưu ý: Đơn giản và hiệu quả rất cần có trong bài vũ đạo. Không phải cứ càng có nhiều động tác, nhiều kỹ thuật hay là bài nhảy càng hay. Bài nhảy sẽ chỉ là bài diễn phô trương kĩ thuật nếu thiếu điểm nhẩn, điểm lơi, lúc cương lúc nhu để tạo nhiều cảm giác cho người xem. Hãy để ý đến hiệu quả truyền đạt thì bài biên đạo mới có giá trị.

C. VŨ ĐẠO LÀ CHUYỂN ĐỘNG -> BIÊN ĐẠO PHẢI TUÂN THEO NHỮNG QUY LUẬT VỀ ĐỘNG LỰC HỌC. – Các đoạn trong biên đạo thường tuân theo quy luật động lực học và tự nhiên. – Chuyển động của các động tác phải hỗ trợ nhau chứ không chống lại nhau. – Nhà biên đạo phải biết chính xác bài nhảy, đoạn nhảy dành cho ai để xây dựng xung quanh khả năng của họ.

D. KỸ THUẬT BIÊN ĐẠO: Các nhà biên đạo có thể áp dụng biên bài theo một hoặc cả 2 cách cơ bản sau:

1. ỨNG TÁC: Nhà biên đạo cung cấp cho các vũ công những chỉ thị tổng quát, định hướng cho bài diễn. Các vũ công sẽ có khoảng trống để tự biên đạo, ngẫu hứng để giải thích cá nhân theo chỉ thị và thực hiện ý đồ của nhà biên đạo.

2. KẾ HOẠCH: Nhà biên đạo đưa ra những chỉ thị về chuyển động, hình thức cụ thể, để lại ít hoặc không có ứng tác cho vũ công thực hiện việc giải thích cá nhân.

Tuy nhiên về quan điểm cá nhân của tôi khi nhà biên đạo có những vũ công giỏi thì một bài có được biên đạo chi tiết đến mấy đi nữa thì vẫn nên để lại một khoảng trống cho các vũ công điền vào. Đó là cách các vũ công biểu hiện kĩ năng, cảm xúc của mình. Nhà biên đạo sẽ tạo ra một câu chuyện, vũ công sẽ là người cảm nhận , thể hiện và truyền đạt đến người xem.

+ Một số kỹ thuật cơ bản thường được sử dụng trong biên đạo bài: – Mirroring: Nhảy đều đối diện nhau. – Retrograde: Thực hiện di chuyển theo thứ tự ngược. – Canon: Thực hiện động tác tiếp nối. – Levels: Độ cao thấp của động tác và vũ công. – Shadowing: Đứng sau và thực hiện động tác tương tự như 1 cái bóng. – Unision: Nhảy đồng đều.

NHỮNG BƯỚC CƠ BẢN CHO MỘT BÀI BIÊN ĐẠO

1. Suy nghĩ và chuẩn bị – Dành thời gian suy nghĩ về biên đạo hoặc vũ đạo của bạn.  – Có thông điệp cụ thể nào hay tâm trạng, cảm xúc bạn muốn truyền đạt hay không? – Khi bạn bắt đầu biên đạo múa, hãy đặt vấn đề muốn giải quyết và tìm cách giải quyết vấn đề, sau đó tìm lấy cảm hứng và hướng đi.  – Việc lấy cảm hứng có thể từ các màn trình diễn khác. Dành thời gian để xem những người biểu diễn đường phố, video nhảy, nghe những bản nhạc mới lẫn cổ điển. Xem nhạc kịch và MV hiện đại. + Lưu ý: Luôn luôn ghi chú những ý tưởng của bạn vào sổ tay hoặc ứng dụng ghi chú trên điện thoại của bạn. Những ý tưởng đó sẽ có lúc hữu dụng cho bạn.

2. Đối tượng, địa điểm và sự kiện – Khi biên đạo múa, điều quan trọng là phải biết đối tượng của bạn. Bạn đang biểu diễn cho ai? Những điệu nhảy nào họ mong đợi? (học sinh, công sở, người già, dân chơi,…) – Với tư cách là biên đạo múa, điều quan trọng là bạn phải xem xét địa điểm và sự kiện.  – Các vũ công có thể lên sân khấu, sàn dưới đất, trong nhà hay ngoài trời?  – Sự kiện của bạn là sự kiện ăn chơi uống bia, hay từ thiện,…? – Phần của bạn sẽ được trình diễn tại lúc khai mạc, giờ nghỉ giải lao hay kết chương trình?..vvv… + Toàn bộ câu trả lời cho những câu hỏi này sẽ ảnh hưởng đến nội dung bài nhảy của bạn.

3. Phong cách biểu diễn  – Có hàng trăm phong cách để bạn lựa chọn. Bạn có thể biên đạo theo sở trường vũ đạo của mình.  – Chọn một phong cách phù hợp với kỹ năng và tài năng của vũ công của bạn. + Ví dụ: một phong cách vui nhộn hay mạnh mẽ bùng nổ,… – Bạn có thể cố gắng tạo ra một sự kết hợp và liên kết nhiều phong cách vào sở trường vũ đạo của mình để tạo sự khác biệt. ( nhưng lưu ý nó sẽ là con dao 2 lưỡi nếu bạn không biết phối hợp nó hợp lí.)

4. Tìm âm nhạc – Chọn một bài nhạc thích hợp cho bài biên đạo là rất cần thiết và quan trọng.  – Bài nhạc nên là bài nhạc truyền cảm hứng cho sự sáng tạo của bạn, kích thích bạn di chuyển. – Đừng ngại chọn một bài hát ngoài Hit List ( Những bài nhạc phổ thông hoặc đang thịnh hành). Đôi khi nó là một nguy cơ nhưng có thể lại rất hữu ích và tạo sự khác biệt. Hữu ích đương nhiên là phải tùy thuộc vào bài nhạc và cách bạn biên đạo với nó, nhưng nguy cơ dễ xảy ra trong một cuộc thi mà có nhiều nhóm sử dụng một bài nhạc Hit là chắc chắn. – Hãy thử nghe nhạc của các nghệ sĩ mới hoặc nghệ sĩ từ các quốc gia khác nhau. Hoặc nghe những dòng nhạc không thuộc dòng nhạc bạn thích để tham khảo hoặc lấy cảm hứng.

5. Vũ công – Xác định có bao nhiêu vũ công sẽ thực hiện tác phẩm của bạn.  – Bạn đang muốn tạo ra một bài biên đạo solo hay một bài biên đạo nhóm?  – Quyết định có bao nhiêu vũ công bạn sẽ cần để truyền tải thông điệp của bạn tới khán giả.

GIAI ĐOẠN 2 – CẢM NHẬN ÂM NHẠC VÀ NGHIÊN CỨU THỂ LOẠI

1. Lắng nghe bài nhạc – Nghe bài nhạc biên đạo liên tục.  – Biết được bài hát trong và ngoài là rất quan trọng đối với quá trình sáng tạo.  – Tập trung vào các khía cạnh khác nhau của âm nhạc, chú ý nhịp điệu và hòa âm tiếp theo.  – Hãy để phần âm nhạc truyền cảm hứng cho vũ đạo của bạn. – Hãy thử làm chậm bài hát xuống. Sử dụng một ứng dụng hoặc phần mềm có thể làm cho bài hát chuyển động chậm. Điều này sẽ giúp bạn nghe rõ hơn về âm nhạc và tạo ra những bước nhảy cho từng câu từng bước cũng như các hiệu ứng âm nhạc dễ dàng hơn.

2. Xác định các phân đoạn trong bài hát – Sau khi trở nên quen thuộc với âm nhạc, hãy bắt đầu phân tích nó.  – Chia bài hát thành các phân đoạn. Đặt tên cho mỗi đoạn và xác định khi một đoạn lặp lại.  – Liệt kê tâm trạng của từng đoạn, ghi chú những hiệu ứng âm thanh, mức âm lượng và những nhịp điệu phức tạp của từng phân đoạn. – Bạn có thể hòa trộn, ghép nối nhiều bài nhạc hoặc làm mới bài nhạc.

3. Trở thành học trò của chính mình.  – Bạn phải biết rõ thế mạnh của mình từ các bước cơ bản đến nâng cao.  – Tạo danh sách các bước, di chuyển và chuỗi tổ hợp động tác phù hợp với nhịp điệu của bài nhạc.  – Nếu bạn đang tìm kiếm để thêm một chút tinh tế và khác biệt cho thói quen của bạn, hãy thử kết hợp các điệu nhảy từ các thể loại khác nhau để tạo ra những màu sắc mới cho bài biên đạo của mình.

+ Trong phần này có một vấn đề lưu ý về cách đếm nhịp trong bài nhạc. Đa số hiện tại tôi thấy các nhóm nhảy thường đếm và chia đoạn theo 1/8. Nhưng cá nhân tôi thì thấy chúng ta nên đếm nhạc theo cách đếm âm nhạc 1 Bar = 4 nhịp ( Thay vì một phân đoạn là 4/8 bây giờ sẽ là 8/4 ) vì trong âm nhạc có rất nhiều bài nhạc có hiệu ứng sau 1/4. Như vậy bạn sẽ phân tích nhạc kĩ hơn và khi dựng nhảy bạn sẽ thay đổi nhiều hơn.

1. Thử nghiệm.  – Thử các bước, di chuyển và trình tự khác nhau. Thí nghiệm kết hợp chúng theo các tổ hợp khác nhau. Đặt các thành phần này tại các điểm khác nhau trong bài nhạc.  – Để tránh bị quên các kết hợp, hãy ghi lại hoặc quay video chính mình để xem lại. – Nếu bạn làm theo các bước của riêng mình, hãy đặt tên cho nó để bạn không bị lãng quên sau đó. – Đừng cố gắng nhảy theo những bước “phong trào” hay “chữ ký” của một ai đó. Hãy đừng ngại thử cái gì đó mới hay kể cả nó ngớ ngẩn. Có thể nó sẽ tạo ra một tác phẩm độc đáo, đặc biệt hay trở thành “chữ ký” của bạn cũng như thành bước nhảy “phong trào”. + Ý của tôi ở đây là đừng có copy ai đó, hoặc nếu nhảy phong trào thì hãy nhớ ngoài kia có hàng trăm nhóm nhảy nhảy điệu nhảy đó. Bạn muốn giống họ hay muốn mình là duy nhất? + Lưu ý: đảm bảo điệu nhảy di chuyển phù hợp với bài nhạc. Cố gắng làm cho các chuyển động phối hợp phù hợp với phong cách và thông điệp của bài hát.

2. Tạo phân đoạn  – Kết hợp các bước, di chuyển theo trình tự để tạo thành một phân đoạn nhảy.  – Tạo ra mỗi phần vũ đạo với một phần cụ thể của âm nhạc.  – Giải thích âm nhạc thông qua chuyển động và trạng thái của bạn . ( Lưu ý: âm nhạc là quan trọng, âm nhạc nói gì thì bạn phải thể hiện nó. Bạn không thể diễn buồn thảm trên một bài nhạc Funk vui vẻ.)  – Đảm bảo các phần nhảy cá nhân hay nhóm có một chủ đề hoặc nhân vật thống nhất. (Chuẩn hóa về cường độ động tác, hướng nhìn, cảm xúc, ..của các vũ công) – Sự liên tục và gắn kết chặt chẽ sẽ đảm bảo cho bài biên đạo không bị ngắt kết nối.  – Lặp đi lặp lại các phân đoạn nhất định, hoặc các biến thể của các chủ đề, xuyên suốt tác phẩm có thể giúp thống nhất biên đạo của bạn. ( Ví dụ: đau, đau quá, đau sắp chết rồi hoặc vui, vui quá, vui vãi ông ơi)

3. Nâng cấp vũ đạo  a. Bước: Nâng cấp các bước nhảy để hạn chế sử dụng lặp lại bước. – Thay đổi tầm cao thấp, hướng, nhịp điệu,… b. Đội hình, tạo hình – Sắp xếp đội hình theo các dạng hình cho các phân đoạn ( Mũi tên, So le, Tròn, Vòng cung, chữ S,…) – Sắp xếp tạo hình cho các điểm nhấn của bài biên đạo.

4. Biên đạo chuyển tiếp Khi bạn đã biên đạo các phần chính của vũ đạo, bước tiếp theo là tạo những bước chuyển tiếp. Chuyển tiếp là tạo liên kết các bước nhảy hoặc phân đoạn nhảy một cách liền mạch.  – Tìm những cách sáng tạo, thông minh để di chuyển từ phân đoạn này sang phân đoạn khác. + Lưu ý: những đoạn chuyển tiếp thường không phải là cao trào hay điểm nhấn nhưng đôi khi lại tạo hiệu quả cao nếu sử dụng thông minh và hợp lí với âm nhạc cũng như vũ đạo.

5. Kết hợp đạo cụ, trang phục, âm thanh.  Ngoài việc kỹ thuật, âm nhạc thì trang phục và đạo cụ cũng là điểm chú ý dành cho khán giả. – Quyết định xem liệu cần phải sử dụng đạo cụ trong bài biên đạo của bạn coa cần thiết hay không ?  – Bạn có thể sử dụng chúng để hỗ trợ và tăng cường chuyển động cũng như ý tưởng bài biên đạo của bạn.  – Trang phục cũng có thể được sử dụng để thể hiện vũ đạo, ý đồ của bạn.  – Âm thanh cũng có thể tăng cường cho động tác của bạn.  Ví dụ: La hét, dậm chân, hát… có thể là những gia vị cho bài biên đạo của bạn. Nhưng hãy sử dụng chúng một cách hợp lí. + Lưu ý: Đạo cụ và trang phục của bạn nếu sử dụng phải có liên kết và có ý nghĩa cũng như phù hợp với động tác và phong cách biên đạo của bạn.

6. Ghi chú biên đạo bài.  Trước khi tập luyện, chuẩn bị cho buổi tập bằng cách viết, ghi chú ra các tổ hợp biên đạo. Bao gồm nhiều chi tiết về các bước bạn cảm thấy là cần thiết.  + Lưu ý các phân đoạn nhảy có ý đồ cần được mô tả rõ ràng để truyền đạt cho vũ công để tránh tình trạng vũ công không hiểu chỉ thị của bạn.

GIAI ĐOẠN 4 – TẬP LUYỆN, GHÉP SÂN KHẤU, SỬA ĐỔI

1. Tập luyện – Tập luyện luôn giúp hoàn hảo hơn.  – Hãy nhớ rằng, tập luyện tổ hợp biên đạo của bạn liên tục không ngừng nghỉ.  – Hãy kiên nhẫn với vũ công của bạn và suy nghĩ tích cực.  – Hãy linh hoạt và vẫn cởi mở để thay đổi vũ đạo của bạn nếu một cái gì đó không hoạt động tốt.  – Đừng sợ hay bảo thủ, hãy tiếp thu ý kiến từ những người khác.  – Luôn luôn tập luyện từ tốc độ chậm rồi từ từ nhanh dần. Chọn tốc độ và khoảng nghỉ phù hợp để các vũ công cảm thấy thoải mái hơn. – Khi luyện tập, bạn hãy nhiệt tình vì vậy bạn là người dẫn đầu. + Lưu ý: Hãy chắc chắn rằng bạn và các vũ công được khơi động đúng cách trước khi tập luyện để tránh những chấn thương xảy ra.

2. Ghép sân khấu.  – Tập luyện bài biên đạo trên sân khấu mà bạn sẽ biểu diễn rất quan trọng. Nó sẽ là bước cuối cùng đảm bảo cho bài diễn thành công hay không.  – Hãy ghi lại bài diễn của bạn. Quyết định vũ công của bạn sẽ bước vào và ra khỏi sân khấu như thế nào.  – Xác định độ rộng của sân khấu đánh dấu những điểm cần thiết trên sàn diễn để xác định vị trí biểu diễn, đặc biệt là khi thay đổi sự chuyển tiếp giữa các phân đoạn và di chuyển đội hình của bạn. Trong quá trình này, điều quan trọng là bạn bước ra khỏi sân khấu và xem theo hướng vị trí của khán giả.  – Hãy đảm bảo rằng không có vũ công nào bị cản trở giao thông khi di chuyển đội hình. + Lưu ý: Luôn mang theo ghi chép của bạn để tập luyện và làm việc với vũ công của bạn để thực hiện những thay đổi cần thiết.

3. Chỉnh sửa – Sau khi xem lại cảnh quay từ buổi diễn tập sân khấu của bạn, hãy chỉnh lại biên đạo của bạn nếu cần.  – Hoàn thiện các tổ hợp và bước. Ghi nhận những điểm trong bài mà vũ công của bạn có thể cải thiện họ nhảy đúng chưa, có truyền đạt cảm xúc thích hợp không?  – Tuy nhiên đừng làm quá nhiều thay đổi vũ đạo. Thời gian cho buổi diễn chính thức không có quá nhiều và điều này có thể làm nản lòng hoặc căng thẳng cho các vũ công của bạn. Chỉ thực hiện những thay đổi cần thiết!

TIÊU CHÍ CHẤM ĐIỂM:  Dưới đây là những tiêu chí chấm điểm thường có trong các thang điểm của các trọng tài. Các bạn có thể tham khảo những câu hỏi rồi tự đánh giá trả lời ngược lại với bài biểu diễn của mình để xem bài diễn của mình đã hoàn thiện đến đâu.

1. CHỦ ĐỀ  Đề tài tượng trưng nghệ thuật của bài biên đạo là gì? Ý tưởng có liên quan, giúp ích hay vô ích với bài biên đạo?

2. ÂM NHẠC Khả năng sắp xếp âm nhạc có tạo ra sự thống nhất, liên tục cũng như bố cục gợi tưởng thông qua nhịp điệu và hòa âm của âm nhạc hay không?

3. BIÊN ĐẠO Bài diễn có tạo ra một chuỗi sắp xếp hợp lí thống nhất không? Biên đạo có tạo nên ý đồ dẫn dắt toàn bộ bài diễn hay không? Biên đạo có khai thác động tác và âm nhạc hợp lí hay không?

4. ĐỒNG BỘ Mức đồng bộ hay đồng đều của các vũ công khi thực hiện nếu có những đoạn cùng nhảy.

5. KỸ THUẬT VÀ THẨM MỸ – Bạn có đang nhảy theo âm nhạc? – Bạn có nắm bắt được kĩ thuật nền tảng cơ bản và biến thể nó? – Tiêu chuẩn và mức độ khó của động tác và tổ hợp. – Mức độ thẩm mỹ, hình dáng đẹp của động tác, tổ hợp, tạo hình,….

6. KIỂM SOÁT – Kiểm soát sân khấu, ra vào, di chuyển đội hình hợp lý. – Kiểm soát động tác, cơ thể kết hợp nhịp nhàng với âm nhạc.

7. NHỊP ĐIỆU – Bài biên đạo có mức độ nhanh chậm, lên xuống của động tác và tổ hợp khiến bài biên đạo liên tục thay đổi và hấp dẫn không?

8. SỰ THU HÚT VÀ CÁCH THỂ HIỆN – Bạn có tồn tại trên sàn diễn hay không? – Cách bạn gây ấn tượng với người xem?  – Khán giả có nhìn đi chỗ khác khi bạn đang diễn không? – Hành động thể hiện, truyền đạt cảm xúc qua chuyển động của động tác. – Có giao tiếp với khán giả qua động tác di chuyển hay trình diễn gắn kết với âm nhạc?

9. HIỆU ỨNG: – Trang phục và đạo cụ – Những yếu tố bên ngoài âm nhạc và vũ đạo

* Các bạn hãy nhớ là chúng ta đang làm một công việc nghệ thuật, sáng tạo và có những thứ nó nằm ngoài những quy luật. Dẫn dắt và truyền tải cảm xúc vẫn luôn là cầu nối giữa bạn với khán giả. Hãy biến nghệ thuật và cái Tôi của bạn thành những quy chuẩn mới !!!

Chưa một lần được thực sự biết mặt cha (lần duy nhất được gần gũi ông là 3 ngày trên chiến khu, khi ấy Minh Vân mới hơn 1 tuổi), song có thể nói, hình bóng của người cha luôn bao trùm lên mọi hoạt động của cô con gái bé bỏng. Đó là tài năng, đức độ và lòng nhân ái mà ông truyền lại cho con gái, thông qua ân tình từ những người đồng chí, đồng đội của ông đã dành cho Minh Vân. Hay có thể nói, mọi bước thăng, trầm mà Minh Vân đã trải qua, đều phảng phất hình ảnh người cha,

Hòa chung không khí đó, chúng ta cùng nhau nhìn lại chân dung Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân - liệt sĩ Hoàng Minh Đạo - người đã cống hiến trọn đời mình cho sự nghiệp thiêng liêng của Tổ quốc.

Nhà tình báo ấy có thật nhiều tên gọi. Đào Phúc Lộc (quê Móng Cái, Quảng Ninh) - tên húy do cha mẹ đặt lúc chào đời. Đồng đội gọi ông là Hoàng Minh Đạo, Năm Thu, Năm Đạo, Năm Đời, "ông Bộ Đời", Ba Bắc… Mỗi cái tên là một ý nghĩa, nhưng tất cả đều toát lên tài năng thao lược và đức độ của một nhà tình báo Anh hùng với những chiến công oanh liệt đã trở thành huyền thoại.

Cách mạng Tháng Tám thành công, Hoàng Minh Đạo nhận được lệnh về Hà Nội. Sau khi Phòng Tình báo thuộc Bộ Tổng Tham mưu được thành lập (25/10/1945), Hoàng Minh Đạo được phân công giữ chức Trưởng phòng Quân ủy Hội (tiền thân ngành Tình báo quân sự Việt Nam), nhiệm vụ nắm bắt tình hình quân Pháp, Nhật, Tưởng và bọn Việt quốc, Việt cách thân Tưởng. Với một nhóm cán bộ ít ỏi, cùng phương tiện liên lạc thô sơ, nhưng ông đã chủ động, chỉ đạo tổ chức mạng lưới tình báo rộng khắp từ nhà hàng, khách sạn, rạp hát, bưu điện đến cả "cài cắm người" trong các cơ quan của người Pháp, Hoa để sớm biết được âm mưu, ý đồ của địch, nhằm giúp cách mạng tìm cách đối phó.

Đào Phúc Lộc có công lớn về hoạt động tình báo trong những ngày đầu Toàn quốc Kháng chiến (năm 1946). Chính ông đã chỉ đạo đội quyết tử tấn công sân bay Gia Lâm, phá hủy hai máy bay giặc trong đêm 19/12/1946 làm cho quân đội Pháp choáng váng, chấn động dư luận trong và ngoài nước.

Chỉ sau hai năm (1945 - 1947), Đào Phúc Lộc đã nắm được các cơ sở tình báo quân đội ở miền Bắc và các khu IV, V, VI, cùng phối hợp với lực lượng Công an sử dụng nguồn tin do quần chúng cung cấp hằng ngày để gửi cấp trên. Phòng Tình báo Bộ Tổng tham mưu do ông chỉ đạo đã có mạng lưới đặt tại 23 tỉnh, thành thuộc Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ đến Thừa Thiên.

Đầu năm 1948, Hoàng Minh Đạo (bí danh Năm Thu) nhận được lệnh của Đại tướng Võ Nguyên Giáp vào Nam với nhiệm vụ là Đặc phái viên của Bộ Tổng tham mưu đi kiểm tra tình hình công tác phản gián, tình báo, quân báo từ khu IV đến Nam Bộ, nhằm kiện toàn tổ chức ngành Tình báo từ Trung ương đến địa phương và ngược lại để Cục có điều kiện chỉ đạo Tình báo toàn quốc. Hoàng Minh Đạo đích thân mở thêm nhiều lớp tập huấn, khóa đào tạo để tăng cường nguồn cán bộ cho ngành Tình báo quân sự của ta trong tình hình mới tại các tỉnh Quảng Nam - Đà Nẵng, Khánh Hòa, Phan Thiết, Bình Thuận, hay Hậu Mỹ - Mỹ Tho giáp ranh Đồng Tháp và Tiền Giang.

Việc đào tạo có cả sự tham gia giảng dạy của sĩ quan tình báo người Nhật do du kích của ta bắt được và cảm hóa, với nội dung thiết thực như: tổ chức hoạt động nội thành, xây dựng mạng lưới cơ sở, nghiệp vụ an toàn, hệ thống giao liên, thành lập đường dây liên lạc, nghiên cứu địch tình, cài người vào tổ chức của địch...

Đặc biệt, trong những năm đầu chống Mỹ - ngụy, ông đã trở thành nhân vật nòng cốt sáng lập ra Ban địch tình Xứ ủy và tổ chức binh vận vào những thời điểm cam go ác liệt nhất, từ chiến dịch tố Cộng - diệt Cộng của chính quyền Ngô Đình Diệm đến cao trào của quân đội Mỹ và chư hầu tham chiến tại miền Nam Việt Nam. Trên cả hai trận tuyến thầm lặng này, ông luôn tỏ ra là một nhà tình báo sắc sảo với tầm nhìn chiến lược, sáng tạo và đầy tài năng, ông đã đúc kết nhiều kinh nghiệm và tổng kết thực tiễn để trở thành cơ sở lý luận định hướng phát triển cho ngành Tình báo của ta sau này, góp phần thiết thực vào thắng lợi trong cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ của toàn dân tộc.

Bản thân Hoàng Minh Đạo cũng như nhiều cán bộ chỉ huy quân sự của ta chưa từng được qua các trường đào tạo về quân sự, đặc biệt là hoạt động tình báo, nhưng nhờ trí thông minh, lòng yêu nước, ham học hỏi và qua thực tế chiến đấu, ông đã tự đào tạo mình thành một nhà tình báo xuất sắc và chính ông cũng xây dựng, đào tạo rất nhiều chiến sĩ tình báo của ta góp phần vào chiến thắng chung của dân tộc.

Đầu năm 1950, trong hàng ngũ cách mạng có 34 đồng chí cán bộ gồm tỉnh ủy viên, huyện ủy viên, và cả những người vừa mới vượt ngục trở về, bị Phân Liên khu miền Đông nghi "hoạt động hai mang". Mọi bằng chứng dường như đã rõ ràng, Bộ Tư lệnh yêu cầu xử ngay. Nhưng nhờ linh cảm đặc biệt của mình, Hoàng Minh Đạo đã không tin 34 đồng chí của mình là gián điệp. Bởi đây là sự việc cực kỳ hệ trọng nếu không nói là "tày đình". Sau nhiều đêm suy nghĩ, Hoàng Minh Đạo quyết định báo cáo với Bộ Tư lệnh được chịu trách nhiệm về vụ án này và xin gia hạn thêm thời gian để điều tra, xác minh lại từ đầu, tránh hàm oan cho các đồng chí mình.

Để làm rõ vụ án, Hoàng Minh Đạo giao cho Đinh Văn Ninh (tức Sáu Ninh) người rất tin cậy, trực tiếp điều tra từng hồ sơ, thẩm vấn và minh xét từng người trong điều kiện giặc ruồng bố liên miên, cuối cùng Sáu Ninh đã có bản kết luận điều tra. Hoàng Minh Đạo đã không kìm nén được sự xúc động và nói với Sáu Ninh: "Cậu đã làm được điều mình suy nghĩ và mong đợi. Các anh em đồng chí của mình không có ai làm gián điệp tay sai cho giặc cả, mà chỉ là do hiểu lầm", sau đó 34 người được trắng án.

"Buổi lễ tuyên bố trả lại tự do cho 34 đồng chí, mọi người ôm nhau khóc, họ nói không có anh Năm Thu, anh Sáu Ninh, chúng tôi đã ra pháp trường với tội danh phản bội Tổ quốc, các anh đã sinh ra chúng tôi lần thứ hai" (Hồi ức của Sáu Ninh- nguyên Trưởng ban Quân báo khu 8 thời chống Pháp).

Là một nhà tình báo rất can trường và dũng cảm. Tuy nhiên khi nói về gia đình, ông luôn xúc động, yếu mềm. Ngay cái tên hoạt động tình báo Hoàng Minh Đạo cũng xuất phát từ tên Hoàng Minh Phụng - người vợ thân yêu của ông. Rồi trong đêm định mệnh của mình, ông Hoàng Minh Đạo cũng mang theo bức thư con gái gửi chưa kịp đọc hòa vào dòng sông Vàm Cỏ.

Câu chuyện được ông Ba Bê (nguyên Thường vụ Tỉnh ủy Tây Ninh) kể lại về ước mơ bình dị của Hoàng Minh Đạo là "Mình ao ước sao cho ngày chiến thắng đến nhanh, để số anh em này quay về quê hương, sớm gặp lại gia đình. Cũng như mình được gặp lại các con của mình". Ông còn đập đập tay vào ba lô rồi nói: "Tớ vừa nhận thư con gái do giao liên chuyển mà chưa kịp đọc trước khi lên đường".

Sau này để tìm hiểu sâu về cuộc đời cách mạng và sự hy sinh của người cha trong 40 năm, bà Minh Vân (con gái ông Hoàng Minh Đạo) lần lượt gặp hơn 400 đồng đội, bạn bè cũ của ông để nghe, ghi chép, chia sẻ. Đó là những cộng sự từng đồng hành cùng ông trải qua nhiều lĩnh vực: quân báo, tình báo, địch tình, binh vận và biệt động.

Bà Minh Vân đã đọc hàng nghìn trang tài liệu gồm thư từ, báo chí, các cuốn hồi kí cách mạng của ta và còn đến tận nước Mỹ xa xôi, lục tìm tư liệu tại Trung tâm Vietnam Archive của Đại học Texas Tech. Bà cũng từng gặp Wendell Medlin (cựu binh Hải quân tham chiến ở Vàm Cỏ Đông từ năm 1969 - 1970). Wendell Medlin là người rất cứng rắn nhưng khi gặp bà, ông cũng không kìm nén được sự xúc động. Wendell Medlin hỏi: "Bà có ghét tôi không?".

Bà hiền từ đáp: "Không, tôi đi tìm lịch sử của cha tôi chứ tôi không hằn thù người Mỹ". Wendell nói: "Điều tôi muốn chia sẻ là cha bà đã chiến đấu vì một mục tiêu cao cả, còn chúng tôi chiến đấu, bắn giết chỉ để sống sót trở về". Wendell Medlin run rẩy không nói được nữa.

Cho đến tận tháng 4 năm 2010, sau bao năm chờ đợi, bà đã tìm thấy tài liệu hải trình của quân đội Mỹ xác nhận những thông tin về trận chiến cuối cùng của cha mình và đồng đội trên sông Vàm Cỏ. Trong tài liệu này ghi rõ lực lượng tuần tra trên sông (PBR) thuộc Sư đoàn hải quân RIVDIV 552 Mỹ đã phục kích tại một địa điểm mà Việt Cộng hay qua lại trên sông Vàm Cỏ. Khi phát hiện tàu Việt Cộng, chúng đã nã đạn và cũng bị bắn trả rất quyết liệt. Chỉ đến khi có viện binh gồm pháo, các lực lượng hải quân trực thăng Seawolf, Black Ponies, lính lục quân và lực lượng không quân chiến lược TACAIR cùng đến hỗ trợ, các lực lượng tuần tra quân đội Mỹ mới hạ được Việt Cộng.

Mặc dù cuộc chiến không cân sức, nhưng ông Hoàng Minh Đạo đã cùng đồng đội của mình chiến đấu đến hơi thở cuối cùng và hy sinh anh dũng trên dòng sông Vàm Cỏ Đông. Năm 1975, đất nước thống nhất, cả dân tộc ca khúc khải hoàn nhưng ông không còn trên cõi đời để gặp lại những người thân trong gia đình, mơ về ngày sum họp và đoàn tụ…

Tổ quốc nhớ ơn nhà tình báo huyền thoại

Ghi nhớ công lao của liệt sĩ Đào Phúc Lộc (Hoàng Minh Đạo), Đảng và Nhà nước đã truy tặng ông danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân và Huân chương Hồ Chí Minh. Đây là phần thưởng cao quý nhất nhằm vinh danh tên tuổi vị "Thủ trưởng đầu tiên" của ngành Tình báo QĐND Việt Nam.

Ngoài ra, tên của ông còn được đặt làm tên đường, tên trường ở TP Móng Cái (Quảng Ninh), TP Hồ Chí Minh và dựng thành phim "Con đường sáng" để ghi nhớ công ơn của nhà tình báo huyền thoại.

Một điều vô cùng tự hào, đó là ngày 22/12/2017, thầy và trò Trường Tiểu học Hoàng Minh Đạo (thuộc quận 8 - TP Hồ Chí Minh) sẽ vinh dự được đón nhận bức tượng chân dung nhà tình báo chiến lược Hoàng Minh Đạo. Bức tượng được đặt trong khuôn viên nhà trường nhằm khơi dậy lòng yêu nước trong mỗi học sinh và thể hiện tấm lòng, sự tri ân của thế hệ trẻ hôm nay đối với người anh hùng huyền thoại đã hy sinh cả cuộc đời mình cho độc lập dân tộc.

Ông Hoàng Minh Đạo - đúng như tên cách mạng với ý nghĩa "con đường sáng", con đường mà ông lựa chọn đã góp phần xua tan bóng tối của giặc ngoại xâm, thắp sáng lên niềm hy vọng trong mỗi chúng ta cùng sự quyết tâm, đồng lòng bảo vệ Tổ quốc.